Najczęściej zadawane pytania (229) Ortografia (592) Interpunkcja (198) Wymowa (69) Znaczenie (264) Etymologia (306) Historia języka (26) Składnia (336) Słowotwórstwo (139) Odmiana (333) Frazeologia (133) Poprawność komunikacyjna (190) Nazwy własne (439) Wyrazy obce (90) Grzeczność językowa (41) Różne (164) Wszystkie tematy (3320)
w:
Uwaga! Można wybrać dział!
Odmiana2016-03-22
Jak odmienia się nazwa rośliny pokrzyk wilcza jagoda? Czy zdanie powinno brzmieć: Atropina występuje w pokrzyku wilczej jagodzie czy też Atropina występuje w pokrzyku wilczej jagody, jak figuruje w wielu publikacjach botanicznych? Dziękuję za okazaną pomoc, pozdrawiam serdecznie.
W nazwach wieloczłonowych odmieniają się oba człony, a zatem: pokrzyk wilcza jagoda, pokrzyku wilczej jagody, pokrzykowi wilczej jagodzie, pokrzyk wilczą jagodę, i]pokrzykiem wilczą jagodą, pokrzyku wilczej jagodzie, por. też sosna limba, sosny limby, lilia złotogłów, lilii złotogłowu, glistnik jaskółcze ziele, glistnika jaskółczego ziela itp. Podobnie jest z nazwami miejscowymi czy nazwiskami dwuczłonowymi: odmienia się każdy człon, np. Bielsko-Biała, Bielska-Białej, Nowak-Jeziorański, Nowaka-Jeziorańskiego itd. Jeśli człon drugi jest połączony z pierwszym związkiem rządu, jak np. w nazwie begonia Englera, to forma dopełniacza Englera ma formę stałą: begonii Englera, begonię Englera, begonią Englera. Cytowane w pytaniu zdanie powinno mieć postać Atropina występuje w pokrzyku wilczej jagodzie.
Katarzyna Wyrwas

Znaczenie2016-03-22
Mam czworo dzieci: córka 5 lat, syn 4 lata, syn 3 lata i córka 2 lata. Czy przedstawiając córkę 2-letnią, powinienem powiedzieć najmłodsza córka czy młodsza córka? Moim zdaniem młodsza, bo są tylko dwie córki, ale znajomi twierdzą, że najmłodsza też jest poprawna. A co Wy sądzicie?
Młodszym jest się od kogoś, mamy tu wiec do czynienia z sytuacją porównywania dwóch osób. Forma najmłodszy odnosi się do najmniej leciwej osoby w zbiorze składającym się z co najmniej trzech osób: 1) osoby najstarszej z grupy, 2) osoby w wieku pośrednim, czyli młodszej od najstarszej i starszej od najmłodszej oraz 3) osoby najmłodszej z grupy. W polszczyźnie mamy przymiotnik średni występujący w znaczeniu «znajdujący się pośrodku między małym a dużym; także: pośredni pod względem miary, objętości, ilości, siły, wielkości itp.» (można powiedzieć np. być średnim dzieckiem w rodzeństwie, średni syn).
Jeśli ma Pan dwie córki, to jedna jest starsza, a druga młodsza. Jeśli mówilibyśmy o wszystkich Pana dzieciach, to wymienilibyśmy najstarsze dziecko, młodsze dzieci, najmłodsze dziecko. Sądzę, że określenie najmłodsza córka jest nieprecyzyjne, bo sugeruje, że ma Pan co najmniej trzy córki. Oczywiście znajomi, którzy znają liczebność Pana potomstwa, nie będą wprowadzani w błąd, bo zrozumieją, że mamy na myśli sens ‘najmłodsza z rodzeństwa’. Warto jednak mieć na uwadze, że do odczytania takiego właśnie sensu potrzebna jest wiedza pozajęzykowa, znajomość na stopie prywatnej.

Poprawność komunikacyjna2016-03-22
Proszę o poprawną formę dotyczącą korzystania z komputera. Mówimy siedzieć na komputerze czy siedzieć przy komputerze?
Pozdrawiam, Agnieszka
„Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN” pod red. A. Markowskiego uznaje za poprawne połączenie pisać na komputerze, pracować na komputerze oraz pracować przy komputerze, mamy tu jednak do czynienia z ujęciem komputera jako narzędzia pracy, przyimek na poprzedza nazwę rzeczy, którą wykorzystuje się jako podstawę lub podłoże przy wykonywaniu danej czynności. W połączeniu z czasownikiem siedzieć takiego znaczenia nie mamy, lecz raczej skojarzenie z miejscem wykonywania tej czynności. W tej sytuacji przyimek na określałby położenie osoby, która korzysta z komputera: na pewno nie siedzi wtedy na urządzeniu, lecz przy nim. Konstrukcja siedzieć na komputerze oczywiście pojawia się w polszczyźnie, podobnie jak !pracować na kasie, !być na magazynie pamiętać jednak należy, że jest to polszczyzna potoczna, a język potoczny nie nadaje się do wykorzystania w każdej sytuacji. Zdecydowanie lepiej użyć konstrukcji siedzieć przy komputerze, pracować na komputerze i pracować przy komputerze.

Ortografia2016-03-22
Witam serdecznie, proszę o pomoc! Który z zapisów jest poprawny: olej zimno tłoczony czy olej zimnotłoczony?
Wydaje się, że stałą cechą tego typu oleju jest to, że tłoczony był na zimno, stąd pisownia łączna olej zimnotłoczony. W polszczyźnie wyrażenia złożone z dwóch członów, z których pierwszy jest przysłówkiem, a drugi przymiotnikiem (lub też imiesłowem odmiennym) określanym przez ten przysłówek, traktuje się jak zestawienia i pisze rozdzielnie, np. cicho piszący, daleko idący, dziko rosnący, szybko schnący, świeżo malowany, średnio zamożny, czysto naukowy, rdzennie polski, wiecznie młody, lśniąco biały itd. (reguła 134 zasad pisowni polskiej), lecz niektóre tego typu wyrażenia, które nazywają trwałą właściwość obiektu, scaliły się, np. krótkowidzący, słabowidzący (o wadach wzroku i słuchu), długogrający (o płycie), głośnomówiący (o zestawie do rozmów telefonicznych), szybkoschnący (klej), długodojrzewający (ser).

Ortografia2016-03-22
Szanowni Państwo, mam kłopot z poprawnym zapisem nazw chińskich kampanii społeczno-gospodarczych, mianowicie nie wiem, czy należałoby pisać je wielkimi czy małymi literami, np. kampania trzech anty, kampania stu kwiatów czy wielki skok. Jestem skłonna przyjąć pisownię małymi literami, ale czy słusznie?
Pisownia tego rodzaju nazw zależy właściwie od tego, czy chcemy zdarzenie wyodrębnić nazwą własną, podkreślając jego jednostkowość. Przy takim założeniu (cóż to bowiem są owe kampanie? – chyba jednak zdarzenia indywidualne) widzę podobieństwo do imprez sportowych, religijnych itp. Pisałabym ich nazwy wielką literą zgodnie z regułą 73, podobnie jak nazwy akcji typu Podaruj dzieciom słońce, Reklama dzieciom, Telewidzowie powodzianom; Pustynna burza, Znicz, a zatem: Kampania trzech anty, Kampania stu kwiatów, Wielki skok.

Składnia2016-03-22
Jaka forma jest poprawna – jest niezbędny do życia czy jest niezbędnym do życia – i dlaczego?
Orzecznik przymiotnikowy we współczesnej polszczyźnie występuje w mianowniku, a nie w narzędniku. Orzecznik w narzędniku dziś traktowany jako przestarzały, lecz był typowy dla literatury pięknej aż do dwudziestego wieku. Bolesław Prus w „Lalce” pisał jeszcze o pannie Izabeli Łęckiej: „Była młodą i ładną, lecz za mąż nie wyszła”, dziś natomiast norma językowa nakazuje formę „Była młoda i ładna…”.
Oczywiście jeśli orzecznik jest rzeczownikiem, występuje w narzędniku, np. była kobietą, lekarką; był mężczyzną, pilotem itd. Współcześnie powiemy więc jedynie jest niezbędny do życia. Jeśli natomiast mamy do czynienia z konstrukcją jest warunkiem niezbędnym do życia, to w niej orzeczeniem imiennym jest już połączenie jest warunkiem, w którym orzecznikiem jest rzeczownik warunkiem w narzędniku. Przymiotnik niezbędny jest tu przydawką określającą rzeczownik warunkiem, a w tej funkcji zgodnie z zasadami składni polskiej musi dostosować się formą do wyrazu określanego, przybiera więc także formę narzędnika.

Interpunkcja2016-03-22
Korektorka upiera się, by w zdaniu: Jeszcze czuła zaciskającą się na szyi pętlę, tamującą oddech usunąć przecinek, oddzielający oba równoważniki zdania z imiesłowami przymiotnikowymi czynnymi. Ja uważam, że nie ma racji.
Wierzę, że uważa Pani, iż korektorka nie ma racji – świadczy o tym przecinek przed imiesłowem oddzielający w Pani pytaniu. Korektorka upiera się, by usunąć przecinek z cytowanego zdania, ponieważ zasady polskiej interpunkcji mówią, że nie oddziela się przecinkiem przydawek wyznaczających zakres określanego rzeczownika (zob. reguła 383). W „Wielkim słowniku ortograficznym języka polskiego” pod red. E. Polańskiego podano przykłady podobne do Pani zdań: Podróżni jadący tym pociągiem są obowiązani mieć miejscówki [ci z podróżnych, którzy jadą tym pociągiem]. Robotnikom zatrudnionym przy budowie mostu zapewniono bezpieczne warunki pracy [tym spośród robotników, którzy zostali zatrudnieni przy budowie mostu].

Znaczenie2016-03-22
Która forma jest poprawna: pierogi z serem i z grzybami czy pierogi z serem i grzybami. Czy jest jakaś różnica?
Pewna różnica jest. Można uznać, że połączenie pierogi z serem i grzybami oznacza pierogi wypełnione mieszaniną dwóch wymienionych składników, a pierogi z serem i z grzybami to dwa rodzaje pierogów – jedne z nich zawierają ser, a drugie grzyby. Gramatycznie obie wymienione w pytaniu konstrukcje są poprawne. Kulinarnie pewnie także możliwe jest połączenie sera i grzybów, o czym świadczą liczne przepisy łatwo dostępne na stronach internetowych.

Składnia2016-03-22
Oddałem tekst do korekty. Zdanie: Głos ten – zważywszy okoliczności – wcale nie zabrzmiał odpychająco korektorka poprawiła, proponując: Głos ten – zważywszy na okoliczności – wcale nie zabrzmiał odpychająco. Czy na okoliczności w tym przypadku jest poprawniejsze niż moje sformułowanie? Zważywszy pochodzi od ważyć, czyli że ważymy na szali coś za i przeciw i zważywszy (okoliczności) oceniamy, że...
Z góry dziękuję za ustosunkowanie się do mojej obiekcji!
Krzysztof
Zacznijmy od etymologii. Czasownik zważyć ma formę niedokonaną zważać, którą również należałoby wziąć pod uwagę. Pod uwagę w naszych rozważaniach należałoby wziąć także i uwagę, uważać, a nawet rozważać, rozwagę, bo pamiętać warto, że wszystkie wymienione formy mają związek z przymiotnikiem ważny, który został utworzony od rzeczownika waga zapożyczonego ze staro-wysoko-niemieckiego wāga ‘waga’ przez wiele języków słowiańskich. Jak wiadomo, słowo waga oznacza także ‘ciężar’, co jest kontynuacją znaczenia dawniejszego. Początkowo był to ciężar fizyczny, lecz z czasem określenie to przeniesiono (metaforycznie) na ważność, doniosłość, znaczenie czegoś, co dało początek wielu wyrazom pochodnym tworzonym za pomocą przedrostków, które modyfikowały znaczenie pierwotne, podstawowe. Wiesław Boryś w „Słowniku etymologicznym języka polskiego” w artykule hasłowym omawiającym czasownik ważyć wymienia formy odważyć, podważyć, poważyć, przeważyć, rozważyć, uważać, zauważać, wyważyć, zaważyć, zważyć. Już samo to wyliczenie pokazuje rozpiętość zmian znaczeniowych w wyrazach wyrosłych z tego samego pnia. A do tych zmian czasem dochodziły jeszcze modyfikacje doprecyzowujące znaczenie czasownika w zdaniu, ustalające jego łączliwość z określonymi przyimkami. I tu dochodzimy do Pana wątpliwości. Współcześnie występuje w polszczyźnie różnica znaczeniowa między zważyć – zważać «określić ciężar kogoś lub czegoś za pomocą wagi» a zważać na coś «zwracać szczególną uwagę na coś ze względu na związane z tym konsekwencje, uwzględniać coś, brać coś pod uwagę». „Uniwersalny słownik języka polskiego podaje przykłady: Zważał na poprawność wypowiedzi. W swoim postępowaniu nie zważała na nikogo. Nie zważając na trudności, uczył się pilnie, a także typowe połączenia: nie zważać na czyjeś rady, prośby, przestrogi; nie zważać na czyjeś humory. Konstrukcja z przyimkiem na powstała prawdopodobnie dzięki widocznemu znaczeniu związanym z uwagą, którą się na coś zwraca, a sens tej konstrukcji oddalił się od ważenia ciężaru czegoś.
Na koniec warto zauważyć, że interesujące Pana połączenie wymieniony wyżej słownik odnotowuje jako związek frazeologiczny: Zważywszy na... «biorąc pod uwagę» z przykładem: Zważywszy na okoliczności, nie można go winić za podjęcie takiej decyzji.

Składnia2016-03-22
Dzień dobry, czy to zdanie jest poprawnie sformułowane: Choć w szkole już wesoło i kolorowo, my z wytęsknieniem czekamy na dni, kiedy słońce zagości już na stałe? Zdanie pisane w kontekście nadchodzącej wiosny. Nie wiem, czy po przecinku pasuje to kiedy. Z wyrazami szacunku i poważania, Joanna B.
Przecinek jest w jak najbardziej odpowiednim miejscu, bo oddziela dwa zdania składowe w zdaniu złożonym. Kiedy wprowadza zdanie podrzędne okolicznikowe czasu, podobnie jak gdy. Proponowałabym w zdaniu zmienić formę z wytęsknieniem na z utęsknieniem, bo ta jest znacznie częstsza w użyciu, tradycyjna, ugruntowana w polszczyźnie. Poza tym po czasowniku zagości warto byłoby dodać okolicznik, bo konstrukcja jest niepełna, a więc np. zagości u nas. Zagościć to czasownik o znaczeniu «pojawić się, wystąpić», który wymaga określenia miejsca – „Uniwersalny słownik języka polskiego” pod red. S. Dubisza podaje przykłady: Spokój zagościł w moim sercu. Uśmiech nigdy nie zagościł na jej twarzy. Szczęście zagościło w naszym domu. Teatr wiedeński ponownie zagościł na polskiej scenie.

Odmiana2016-03-22
Dzień dobry, piszę, aby się upewnić w kwestii związanej z kwestią odbierania i składania uroczystej przysięgi. W mediach wielu prawników i urzędników używa określenia prezydent zaprzysięży, natomiast według Poradni Językowej PWN czasownik zaprzysiężyć nie istnieje (http://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Zaprzysiac-zaprzysiegnac-zaprzysiegac;16463.html). Czy możliwe jest, że istnieje taki termin prawniczy i w tym kontekście forma zaprzysięży wyjątkowo nie będzie błędna?
Czasownik !zaprzysiężyć rzeczywiście nie istnieje, ale w polszczyźnie istnieje czasownik, który w nazywa opisywaną przez Panią sytuację czy też procedurę: ma on formę bezokolicznikową zaprzysiąc lub zaprzysięgnąć (aspekt dokonany), a także zaprzysięgać (aspekt niedokonany). Ma on znaczenie podwójne, ukazujące sprawę ze strony osoby, która składa przysięgę («złożyć (składać) przysięgę zobowiązującą do wypełnienia jakiegoś obowiązku»), oraz osoby, której przysięgę się składa («odebrać (odbierać) od kogoś przysięgę zobowiązującą do wypełnienia jakiegoś obowiązku»).
Właściwą w cytowanym przez Panią kontekście formą 3. osoby liczby pojedynczej byłoby prezydent zaprzysięgnie lub prezydent zaprzysięże, a w czasie przeszłym prezydent zaprzysiągł. Pełny zestaw form odmiany tego czasownika można znaleźć m.in. w „Słowniku gramatycznym języka polskiego”: http://sgjp.pl/leksemy/#250009/zaprzysi%C4%85c.

Znaczenie2016-03-22
Czy zdanie gąbka wsiąka wodę jest prawidłowe?
Zdanie to nie jest poprawne. Woda może wsiąkać w gąbkę, a gąbka może wodą nasiąkać lub wodę pochłaniać, wchłaniać, albo też – jeśli użyjemy terminu z dziedziny chemii i fizyki – absorbować.
Wsiąkać to czasownik, za pomocą którego mówimy o cieczach: « przenikać w głąb czegoś, wsączając się lub nasączając coś», np. Woda wsiąkła w ziemię. Atrament wsiąka w papier. Wchłonąć to fizyczne lub fizjologiczne określenie dotyczące ciała stałego lub tkanki: «wessać coś, nie pozostawiając nic na zewnątrz; resorbować»: Bibuła wchłonęła atrament. Sucha ziemia wchłania wilgoć z powietrza. Treść pokarmowa jest wchłaniana przez ścianki jelita. Podobne znaczenie ma czasownik pochłonąć – «wciągnąć w siebie, wessać do wnętrza; wchłonąć». Absorbować w chemii i fizyce oznacza «wchłaniać, pochłaniać, np. gazy, ciecze, promieniowanie».

Znaczenie2016-03-22
Co znaczy słowo mitromania?
W polszczyźnie nie ma takiego słowa. Być może nastąpiła pomyłka i chodzi o mitomanię, czyli określenie z dziedziny medycyny i psychologii: «chorobliwa skłonność do zmyślania i opowiadania nieprawdziwych, fantastycznych historii, zwłaszcza o sobie» („Uniwersalny słownik języka polskiego” pod red. S. Dubisza).
Na stronach internetowych widnieje forma z pytania, lecz jest to pisana wielką literą nazwa własna – Mitromania jest nazwą jaskini na włoskiej wyspie Capri (Grotta di Matromania lub Mitromania, Matrimonio, zob. artykuł z Wikipedii).

Poprawność komunikacyjna2016-03-22
Jaki może być wizerunek i jakie zwroty można z nim połączyć?
Według „Wielkiego słownika języka polskiego”, który definiuje wizerunek jako ‘sposób, w jaki dana osoba lub rzecz jest odbierana’ (zob. http://www.wsjp.pl/index.php?id_hasla=11573&id_znaczenia=3944861&l=26&ind=0), można opatrzyć ten rzeczownik następującymi epitetami: atrakcyjny, dobry, dotychczasowy, korzystny, nowy, odpowiedni, pozytywny, prawdziwy, swój, właściwy; negatywny, zły; medialny, publiczny, społeczny; zewnętrzny. Mówimy też o wizerunku na arenie międzynarodowej, na rynku, na świecie. Pozostaje jeszcze kwestia tego, co można z wizerunkiem robić: otóż można go budować, kształtować, poprawić / poprawiać, stworzyć, utrwalić, zmienić; wykorzystywać, a także psuć. Z pewnością o wizerunek należy dbać i nikomu nie życzymy, żeby jego wizerunek ucierpiał.

Frazeologia2016-03-22
Czy można powiedzieć poszerzyć ilość miejsc pracy?
Zdecydowanie lepiej byłoby zwiększyć liczbę miejsc pracy. Poszerzyć oznacza ‘zwiększyć zakres’, a, jak rozumiem, nie chodzi o rozszerzenie zakresu np. obowiązków na stanowisku pracy, tylko o stworzenie nowych stanowisk. Z kolei ilość dotyczy rzeczowników niepoliczalnych, do których miejsca pracy z pewnością nie należą. Zapewnianie o !zwiększeniu ilości miejsc pracy może natomiast pełnić funkcję perswazyjną – odnosimy wówczas wrażenie, że nowych miejsc pracy powstanie ogromnie (niezliczenie) dużo.

Frazeologia2016-03-22
Czy wizerunek może być tworzony na nowo? Chodzi mi tutaj o sytuację, gdy polityk nie był znany szerszej publiczności i w kampanii wyborczej mógł sobie pozwolić na wszystko, i dlatego jako nowy aktor na scenie politycznej w swojej kampanii prezydenckiej pragnął sprostać oczekiwaniom wyborców oraz dostosować się do ich oczekiwań.
Z pewnością wizerunek może być tworzony na nowo, o czym przekona się każdy, kto choć trochę przygląda się polityce. Przynajmniej raz na cztery lata wielu dobrze znanych polityków stara się swój wizerunek odnowić, odświeżyć, a także poprawić i, jakże często, naprawić.

Znaczenie2016-03-22
Jak powiedzieć poprawnie o osobie, która zaczęła udzielać się w polityce?
W polszczyźnie nie znajdziemy odrębnego leksemu na nazwanie osoby, która dopiero zaczęła udzielać się w polityce, musimy sięgnąć do określeń ogólniejszych, odnoszących się do zajmowania się daną dziedziną od niedawna: np. ktoś początkujący, świeżo upieczony, amator, nowicjusz, adept, mówimy też, że ktoś stawia [w jakiejś dziedzinie] pierwsze kroki, w pewnych okolicznościach także debiutuje, rozpoczyna karierę. To, które z określeń zastosujemy zależy od sytuacji użycia języka, a także od indywidualnego wyczucia stylu i inwencji. Najbezpieczniej taką osobę nazwać po prostu początkującym politykiem. W tekście o charakterze publicystycznym, można sobie pozwolić na politycznego nowicjusza czy adepta polityki. Warto zwrócić uwagę na wartościujący charakter wielu podobnych określeń: amator, laik, ktoś niewprawny, żółtodziób.

Odmiana2016-03-22
Ostatnio oglądałam program edukacyjny i była tam wzmianka o motylach monarchach. W pewnym momencie lektor powiedział monarchowie, ale ja mam niejasne wrażenie, że powinien powiedzieć monarchy. Mam wrażenie, że tak powinno się to odmieniać w tym przypadku, ale przyznam, że nie umiem tego podeprzeć argumentem i to tylko tak raczej na wyczucie. Czy mam słuszność co do odmiany?
Ma Pani całkowitą słuszność! Forma monarchowie w polszczyźnie mogłaby się odnosić jedynie do ludzi, ponieważ końcówka -owie ma łączliwość ograniczoną do rzeczowników męskoosobowych będących nazwami stopni pokrewieństwa oraz tytułów, zawodów, godności i stanowisk oraz niektórych nazw własnych (zob. (ci) przodkowie, synowie, teściowie, wujowie, dziadkowie, admirałowie, królowie, generałowie, posłowie, profesorowie, filozofowie, geografowie, kardynałowie, ministrowie, Arabowie, Belgowie, Finowie).
Nazwa motyla powinna się odmieniać według deklinacji męskożywotnej, czyli w mianowniku liczby mnogiej powinna mieć właśnie formę (te) monarchy. Inna rzecz, że w polszczyźnie nie ma ostatecznie ustalonej formy nazwy tego motyla. Łacińska brzmi Danaus plexippus, angielska monarch, w polskiej literaturze przedmiotu używa się nazw danaid wędrowny, monarch lub monarcha. Jak widać, dwie ostatnie różnią się rodzajem. Monarch jest rodzaju męskożywotnego: M. (ten) monarch, DB. monarcha, C. monarchowi, N. monarchem, Ms. monarchu. Monarcha ma w mianowniku zakończenie -a, czyli powinien się odmieniać wedle deklinacji żeńskiej. Myślę, że polskie nazwy pochodzą z angielskiego: monarch przejęto dosłownie, a monarcha odniesiono do istniejącego już w polszczyźnie słowa oznaczającego władcę. Moim zdaniem nawet jeśli w użyciu jest mianownik na -a, dalsze przypadki powinny być brane z deklinacji męskożywotnej, aby nie powielać odmiany rzeczownika męskoosobowego monarcha w znaczeniu ‘władca’. W Encyklopedii PWN podana jest tylko wersja monarch (http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/monarch;3942919.html). W liczbie mnogiej powinny być w użyciu formy M. (te) monarchy, DB. monarchów, C. monarchom, N. monarchami, Ms. monarchach, czyli od nazwy władcy rożni tu nazwę motyla jedynie mianownik.

Nazwy własne (pisownia i odmiana)2016-03-22
Szanowni Państwo, moja szkoła współpracuje ze szkołą w miejscowości Równe na Ukrainie. Stąd pytanie: ze szkołą w Równym czy w Równem?
Nazwa tego miasta jest podobna do polskiego Zakopane, które odmienia się Zakopanego, Zakopanem, a zatem i ukraińskie miasto przyjmować będzie te same końcówki: Równe, Równego, Równem. Nazwę tę odnotowuje „Wielki słownik ortograficzny języka polskiego” pod red. Edwarda Polańskiego: http://sjp.pwn.pl/so/Rowne;4506744.html.

Składnia2016-03-22
Czy poprawny jest zwrot wsiadła w pociąg, w tramwaj itd. czy tylko wsiadła do pociągu, do tramwaju?
Czasownik wsiąść łączy się z kilkoma przyimkami w zależności od tego, czego dotyczy czynność wsiadania. Mówimy wsiąść do auta, do autobusu, do łodzi, do pociągu, do samochodu, do taksówki, do tramwaju, do samolotu, do windy, mając na myśli zamknięty lub ograniczony przestrzennie środek lokomocji lub poruszania się (winda), ponieważ przyimek do – jak wskazuje „Uniwersalny słownik języka polskiego” pod red. S. Dubisza – wraz z użytym po nim rzeczownikiem komunikuje kierunek ruchu, którego celem jest zwykle wnętrze przedmiotu nazywanego przez ten rzeczownik. Mówimy wsiąść na motocykl, na rower; na okręt, na prom, na statek; na konia, mając na myśli stykanie się z powierzchnią tego, na co wsiadamy. Mówimy także, lecz raczej potocznie: wsiąść w auto, w autobus, w pociąg, w samochód, w samolot (zob. w „Wielkim słowniku języka polskiego”). „Nowy słownik poprawnej polszczyzny” pod red. A. Markowskiego wskazuje, że potocznie dopuszczalne jest określenie wsiąść w coś, zwłaszcza jeżeli wymienia się konkretny pojazd, np. autobus, tramwaj określonej linii, pociąg kursujący na określonej trasie, np. Wsiądzie pan w dwudziestkę i dojedzie do ulicy Płaskiej.
Najbardziej rozpowszechnionymi i powszechnie akceptowanymi połączeniami są te z przyimkami do i na, konstrukcja z w jest nacechowana potocznością, dlatego nie w każdej sytuacji będzie dobrze odebrana.


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166