Interpunkcja | 2017-12-28 |
Proszę o rozstrzygnięcie w takiej sprawie: Czy zdanie „Wykonawca musi wykazać się wykonaniem co najmniej jednej roboty budowlanej, której przedmiotem był remont budynku użyteczności publicznej lub mieszkalnego o wartości nie niższej niż 500.000,00 zł” można odczytać w taki sposób, że określona wartość dotyczy wartości wykonanych robót? Czy też wartość w tym zdaniu odnosi się do wartości budynku? |
|
Powyższe zdanie jest niepoprawnie skonstruowane. Niestety, nie można w tym wypadku odebrać jednoznacznie informacji o wykonawcy czynności. W związku z błędem składniowym, który wysuwa się na pierwszy plan, nie można jednoznacznie opowiedzieć się po którejś z podanych opcji. Przy tworzeniu w przyszłości tego typu zdań zalecane jest zastosowanie znaków interpunkcyjnych lub zmiana konstrukcji. Jeśli przyjęlibyśmy, że podana kwota dotyczy wartości wykonywanych robót, to tak mogłoby wyglądać poprawne zdanie: „[…] której przedmiotem był remont o wartości nie niższej niż 500.000,00 zł dotyczący budynku mieszkalnego lub użyteczności publicznej” albo tak: „[…] której przedmiotem był remont (o wartości nie niższej niż 500.000,00 zł) budynku mieszkalnego lub użyteczności publicznej”. Analogicznie postępujemy wtedy, gdy jest mowa o wartości budynku: „[…] której przedmiotem był remont dotyczący budynku mieszkalnego lub użyteczności publicznej, mającego wartość nie niższą niż 500.000,00 zł […], której przedmiotem był remont budynku mieszkalnego lub użyteczności publicznej (mającego wartość nie niższą niż 500.000,00 zł)”. Małgorzata Szostecka |
Interpunkcja | 2017-12-28 |
Uprzejmie proszę o wydanie opinii, czy następująca konstrukcja używana w piśmie urzędowym jest poprawna: „Dotyczy: udostępnienia miejsca szkolenia specjalizacyjnego”. W szczególności proszę o wyjaśnienie, czy znaki interpunkcyjne, tj. dwukropek po słowie „dotyczy” i kropka na końcu formuły użyte zostały poprawnie i celowo. Proszę również o informację, czy poprawna – a może właściwa – jest forma: „Dotyczy udostępnienia miejsca szkolenia specjalizacyjnego” (bez znaków interpunkcyjnych). | |
Według norm rządzących współczesnymi pismami urzędowymi zapis jest poprawny (z kropką i bez kropki). Jednak użycie dwukropka w zdaniu usamodzielnia składniowo występującą po nim treść, zatem, teoretycznie, poprawny byłby również następujący zapis: Dotyczy: udostępnienie miejsca szkolenia specjalizacyjnego. Problem wydaje się rozwiązać sam, gdy użyjemy skrótu dot.: Dot. udostępnienia miejsca szkolenia specjalizacyjnego . Martyna Skrobisz |
Interpunkcja | 2017-12-28 |
Szanowni Państwo, bardzo proszę o rozstrzygnięcie wątpliwości dotyczącej stosowania cytatów w połączeniu z mową zależną. W tłumaczonych przeze mnie książkach (z angielskiego) nagminnie pojawiają się tego rodzaju zdania: W liście wyraził obawę, że „wasz artykuł jest obliczony na zdyskredytowanie nas w oczach naszych francuskich przyjaciół”. Czy rzeczywiście są one niepoprawne? Adiustatorzy za każdym razem sugerują albo przerobienie pierwszej części zdania i rozpoczynanie cytatu po dwukropku, albo przesunięcie cudzysłowu, tak żeby cytat nie obejmował zaimków osobowych. Czasami jednak wymaga to zbyt dużej ingerencji w tekst oryginału. | |
Przede wszystkim należy zwrócić uwagę, że mowę zależną i niezależną w języku angielskim tworzy się inaczej niż w języku polskim, co niejednokrotnie może wymuszać na tłumaczu przekształcenie przytaczanej wypowiedzi. Aby jednak uniknąć znacznej ingerencji w tekst oryginału, proponuję zapis z wykorzystaniem pauzy dialogowej: – Wasz artykuł jest obliczony na zdyskredytowanie nas w oczach naszych francuskich przyjaciół – (tu opcjonalnie imię bohatera) wyraził obawę. Martyna Skrobisz |
Interpunkcja | 2017-12-28 |
Czy czasownik proszę użyty jako kolejne orzeczenie w zdaniu powinien zostać objęty przecinkami? Przykład: Wyślij mi, proszę, odpowiedź na moje pytanie. Nie zapomnij, proszę, oddać książki do biblioteki? | |
Czasownik proszę użyty w tym zdaniu pełni funkcję wtrącenia. W takich przypadkach powinien zostać zastosowany przecinek podwójny, który służy do wydzielania wyrazu w obrębie wypowiedzenia (zob. „Zasady pisowni polskiej”). Podobną konstrukcję będą miały zdania typu : Było wtedy, pamiętam, bardzo zimno. Pociąg odjeżdża, jeśli się nie mylę, za pół godziny. Anna Pawłowska |
Interpunkcja | 2017-12-28 |
Mam pytanie odnośnie do poniższego sformułowania w oficjalnym piśmie: „W nawiązaniu do Państwa pisma z dnia DD.MM.RRRR r., uprzejmie informuję…”. Czy poprawne jest umieszczenie kolejno po literce „r” (na końcu daty) kropki i zaraz potem przecinka? | |
Postawienie w tym miejscu przecinka jest niekonieczne, a wręcz błędne. Inaczej to będzie wyglądać w zdaniach, w których po dacie pojawi się wtrącenie, np. 24 listopada 2017 r., tj. w piątek, odbyło się zebranie lub w przypadku konieczności oddzielenia zdania podrzędnego, np. Jeśli wystąpi w Polsce w 2018 r., tłumy przyjdą go oglądać (zob. https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Jak-pisac-po-skrocie-zamknietym-kropka;9608.html). Jeśli chodzi o samą formę cytowanego w pytaniu zdania – warto zastanowić się nad określeniem nawiązując do. Jako że po zdaniach z imiesłowem przysłówkowym współczesnym (zakończonym na -ąc) lub uprzednim (zakończonym na -łszy, -wszy) konieczne jest postawienie przecinka, w przypadku przekształcenia wypowiedzi po skrócie r. przecinek musiałby się pojawić. Natalia Kubicius |
Interpunkcja | 2017-12-27 |
Na tablicy pamiątkowej poświęconej artyście pojawił się napis „W 20-tą rocznicę śmierci”. Czy ten napis jest prawidłowy? Twórcy tablicy próbują mnie przekonać, że to jest instalacja, dzieło artystyczne, i mogą tworzyć napis, jaki chcą, bez zasad gramatycznych. Moim zdaniem napis powinien wyglądać: „W 20. rocznicę śmierci”. | |
Prawidłowy zapis cyfrowy liczebników porządkowych jest ściśle ustalony i wymaga postawienia kropki: „W 20. rocznicę śmierci”. O pewnych wyjątkach możemy mówić jedynie wtedy, gdy z kontekstu jasno wynika, że nie mamy do czynienia z liczebnikiem głównym, np. „6 grudnia”, „na stronie 8” itp. Pani pytanie dotyczy jednak jeszcze innej kwestii, mianowicie tego, czy fakt, że napis jest elementem instalacji (w dodatku pojmowanej przez jej autorów jako dzieło sztuki), może usprawiedliwiać naruszenie normy językowej. Rzeczywiście, czasem zdarza się, że względy estetyczne biorą górę nad absolutną poprawnością. Przykładowo twórcom niektórych sloganów reklamowych umieszczanych na bilbordach czy plakatach wybacza się, w granicach rozsądku, pewne uchybienia. Zawsze należy się jednak zastanowić, czy dany tekst coś zyskuje na tym, że jest w jakiś sposób sprzeczny z zasadami poprawnej polszczyzny, i czy odstępstwo to nie jest na tyle znaczne, by mogło zostać odebrane jako przejaw czyjejś niekompetencji. W przypadku tablicy pamiątkowej, o jakiej tu mowa, odpowiedź na oba te pytania nasuwa się sama i nie przemawia raczej na korzyść autorów instalacji. Dawid Milewski |
Interpunkcja | 2017-12-27 |
Szanowni Państwo, chciałabym się dowiedzieć, czy nazwę funkcji należy oddzielać tylko jednym przecinkiem, czy też dwoma, tj.: 1. Jan Kowalski, prezes firmy X przybył na spotkanie. 2. Jan Kowalski, prezes firmy X, przybył na spotkanie. W większości przypadków spotykam się z pisownią z jednym przecinkiem, ale mam wrażenie, że powinny być dwa. |
|
W przytoczonym przez Panią przykładzie informacja o funkcji pełnionej przez Jana Kowalskiego („prezes firmy X”) stanowi wtrącenie, a więc należy oddzielić ją przecinkiem obustronnie. Tak samo postąpilibyśmy w przypadku, gdyby to imię i nazwisko były informacją uzupełniającą, czyli: „Prezes firmy X, Jan Kowalski, przybył na spotkanie”. Są jednak pewne sytuacje, kiedy wydzielenie imienia i nazwiska przecinkami jest niewskazane. Ma to miejsce wówczas, gdy o osobach, które kiedyś sprawowały daną funkcję, mówimy tak, jakby pełniły ją do dziś. Z tego względu np. w zdaniu: „Prezydent Polski Andrzej Duda wypowiedział się na temat…” przecinków nie postawimy, ponieważ prezydentów Polski jest wielu (uwzględniamy również tych, którzy zakończyli już swoją kadencję). Imię i nazwisko nie są zatem w takim wypadku wtrąceniem, lecz informacją obligatoryjną. Należy w każdym razie pamiętać, że w kontekście informacji wtrąconych zawsze mowa o dwóch przecinkach (lub półpauzach), nigdy o jednym. Dawid Milewski |
Interpunkcja | 2016-06-15 |
Dzień dobry. Proszę mi pomóc. Jak poprawnie zapisać podane niżej zdanie? Bardzo proszę o korektę. Czy może być kropka na zakończenie przytoczonej myśli? „To koniec piwonii, agonia azalii, a i strzeliste pęcherznice nie podniosą się z grząskiej ziemi.” – pomyślał zrezygnowany bohater. Serdecznie pozdrawiam Anna |
|
Kropka powinna kończyć całe zdanie: „To koniec piwonii, agonia azalii, a i strzeliste pęcherznice nie podniosą się z grząskiej ziemi” – pomyślał zrezygnowany bohater. Zdanie cytowane w cudzysłowie nie powinno mieć kropki na końcu (przed cudzysłowem), nawet gdyby było pozbawione komentarza narratorskiego, a kropka powinna być ostatnim znakiem interpunkcyjnym, po cudzysłowie: „To koniec piwonii, agonia azalii, a i strzeliste pęcherznice nie podniosą się z grząskiej ziemi”. O takim zbiegu znaków interpunkcyjnych mówi reguła 447 zasad pisowni polskiej. |
Interpunkcja | 2016-06-02 |
Dlaczego w zdaniu „W idealnym świecie systemy bankowe budowane z udziałem tych, którzy sami będą ich później używać, powinny spotykać się z uznaniem zarówno klientów banku, jak i jego samego” powinien być przecinek po używać? | |
Ponieważ ciąg którzy sami będą ich później używać jest zdaniem podrzędnym przydawkowym, które rozrywa ciągłość zdania nadrzędnego. W takim wypadku te swego rodzaju wtrącenia wydzielamy przecinkami z obu stron. Zwykle pamiętamy tylko o przecinku otwierającym zdanie podrzędne, a o przecinku zamykającym je zapominamy. Oto link do stosownej reguły zasad pisowni polskiej: http://sjp.pwn.pl/zasady/362-90-A-1-Oddzielanie-zdania-podrzednego-okreslajacego;629773.html (zob. podpunkt a). |
Interpunkcja | 2016-03-22 |
Korektorka upiera się, by w zdaniu: Jeszcze czuła zaciskającą się na szyi pętlę, tamującą oddech usunąć przecinek, oddzielający oba równoważniki zdania z imiesłowami przymiotnikowymi czynnymi. Ja uważam, że nie ma racji. | |
Wierzę, że uważa Pani, iż korektorka nie ma racji – świadczy o tym przecinek przed imiesłowem oddzielający w Pani pytaniu. Korektorka upiera się, by usunąć przecinek z cytowanego zdania, ponieważ zasady polskiej interpunkcji mówią, że nie oddziela się przecinkiem przydawek wyznaczających zakres określanego rzeczownika (zob. reguła 383). W „Wielkim słowniku ortograficznym języka polskiego” pod red. E. Polańskiego podano przykłady podobne do Pani zdań: Podróżni jadący tym pociągiem są obowiązani mieć miejscówki [ci z podróżnych, którzy jadą tym pociągiem]. Robotnikom zatrudnionym przy budowie mostu zapewniono bezpieczne warunki pracy [tym spośród robotników, którzy zostali zatrudnieni przy budowie mostu]. |
Interpunkcja | 2016-03-22 |
Uprzejmie proszę o opinię na temat przecinków w zdaniu: Istnieje co najmniej jedna rzecz, którą robi sam, bez udziału innych osób. | |
Pierwszy przecinek oddziela zdanie nadrzędne od kolejnego – podrzędnego, jest więc konieczny. Przecinek drugi oddziela tzw. dopowiedzenie, które służy uszczegółowieniu, doprecyzowaniu wypowiedzi, i również jest potrzebny. |
Interpunkcja | 2015-12-16 |
Dzień dobry, w „Poradniku interpunkcyjnym”, którego autorami są Edward Polański, Marek Szopa i Ewa Dereń, czytam takie wiadomości: „Na rynku wydawniczym publikacji poświęconych przestankowaniu jest zaledwie kilka, a pozycji ujmujących praktyczny jego aspekt - jeszcze mniej” (wydanie I, Katowice 2010, str.7) To samo zdanie jest zawarte w „Podręczniku polskiej interpunkcji”, tylko bez myślnika po słowie aspekt (str. 5, autorzy: Edward Polański i Marek Szopa). Prośba: Bardzo chciałbym wiedzieć, jakie tytuły i autorzy kryją się za tymi zagadkowymi wiadomościami. |
|
Zasady polskiej interpunkcji zawarte są przede wszystkim we wstępie „Wielkiego słownika ortograficznego języka polskiego PWN z zasadami pisowni i interpunkcji”, red. E. Polański, Warszawa 2003; także na stronie http://sjp.pwn.pl. Informacje natury teoretycznej znaleźć można także w „Nowym słowniku ortograficznym PWN wraz z zasadami pisowni i interpunkcji”, red. E. Polański, Warszawa 1996 oraz w dwóch pozycjach Jerzego Podrackiego: „Słownik interpunkcyjny języka polskiego z zasadami przestankowania”, Warszawa 1993 oraz „Nowy słownik interpunkcyjny języka polskiego z zasadami przestankowania”, Warszawa 2005. Dla osoby żywo zainteresowanej polską interpunkcją przydatne będą również podręczniki z zakresu kultury języka, w których znaleźć można rozdziały poświęcone zasadom przestankowania. Ich zaletą jest bogata ilustracja materiałowa w postaci licznych przykładów użycia: T. Karpowicz „Kultura języka polskiego. Wymowa, ortografia i interpunkcja”, t. 3, Warszawa 2014; D. Buttler, H. Kurkowska, H. Satkiewicz „Kultura języka polskiego”, t. 2, Warszawa 1982; S. Jodłowski, W. Taszycki „Zasady pisowni polskiej i interpunkcji ze słownikiem ortograficznym”, Wrocław 1994; D. Zdunkiewicz-Jedynak „Wykłady ze stylistyki”, Warszawa 2008; D. Zdunkiewicz-Jedynak „Ćwiczenia ze stylistyki”, Warszawa 2010; J. Podracki, A. Gałązka „Gdzie postawić przecinek? Poradnik ze słownikiem”, Warszawa 2010; E. i F. Przyłubscy „Gdzie postawić przecinek?”, Warszawa 1993, E. Polański „Dydaktyka ortografii i interpunkcji”, Warszawa 1995. Polecam również książkę o ściśle praktycznym charakterze: K. Kłosińska „Formy i normy, czyli poprawna polszczyzna w praktyce”, Warszawa 2004. |
Interpunkcja | 2015-12-16 |
Czy w pytaniu Jakie książki darzysz szczególnym uwielbieniem a za jakimi nie przepadasz? powinien występować przecinek? Jest jakaś związana z tym zasada? | |
Zasada jest prosta: zdania składowe zdania złożonego oddziela się przecinkiem. Cytowane zdanie jest dwukrotnie złożone, ponieważ zawiera dwa czasowniki: darzysz i przepadasz. Przecinek powinien być umieszczony na granicy obu zdań, czyli przez spójnikiem a. Regułę zawartą w „Zasadach pisowni polskiej” można przeczytać na stronach Wydawnictwa PWN: http://sjp.pwn.pl/zasady/370-Zdania-wspolrzedne-polaczone-spojnikami-przeciwstawnymi-wynikowymi-synonimicznymi;629784.html. |
Interpunkcja | 2015-11-11 |
Mam problem dotyczący przecinka między imiesłowem przymiotnikowym a przymiotnikiem. Chodzi mi tu o takie przykłady: Zniknął otaczający go iluzoryczny ogień – między go a iluzoryczny; Widział przed sobą szybko biegnącego brodatego mężczyznę – między biegnącego a brodatego; Z przodu szła otoczona przez tłumy miła kobieta – między tłumy a miła. | |
Aby wyjaśnić poprawną interpunkcję podanych przez Pana zdań, należy zwrócić uwagę, że wszystkie one są zdaniami pojedynczymi, a poszczególne części tych zdań są połączone bez użycia spójników (podaję tę informację nie bez powodu). W każdym zdaniu występują przydawki przymiotne w formie imiesłowów przymiotnikowych (otaczający, biegnący, otoczona) oraz przymiotników (iluzoryczny, brodaty, miła). Przydawki te są nierównorzędne, czyli pierwsza określa połączenie drugiej przydawki i opisywanego przez nią rzeczownika, np. biegnący brodaty mężczyzna. W takich kontekstach nie stosuje się przecinka (zob. reguła http://sjp.pwn.pl/zasady/383-Przecinek-miedzy-polaczonymi-bezspojnikowo-jednorodnymi-czesciami-zdania;629802.html). Gdyby te przydawki były równorzędne (a wtedy należałoby postawić między nimi przecinek), można byłoby je połączyć spójnikiem i, co w tym wypadku budzi wątpliwości: *otaczający i iluzoryczny, *biegnącego i brodatego mężczyznę, *otoczona i miła kobieta. Grzegorz Kózka |
Interpunkcja | 2015-11-08 |
Mam pewien dylemat odnoszący się do interpunkcji na dyplomie. Czy po sformułowaniu Dyplom dla .... za zajęcie I miejsca w konkursie plastycznym powinna być kropka? | |
Cytowane sformułowanie można uznać za rodzaj tytułu dokumentu, jakim jest dyplom, a po tytułach kropki się nie stawia. |
Interpunkcja | 2015-11-06 |
Prosiłabym o pomoc w rozwianiu wątpliwości w przypadku zapisywania nazw własnych konkursów, biennale, triennale, festiwali. Jako przykład niech posłuży konkurs organizowany przez naszą galerię: Biennale Malarstwa „Bielska Jesień”. Czy „Bielską Jesień” powinniśmy pisać w cudzysłowie, czy zgodnie ze współczesnymi tendencjami powinniśmy zrezygnować z cudzysłowu? | |
Jak czytamy w „Zasadach pisowni polskiej”, cudzysłów jest znakiem wyodrębniającym stosowanym głownie do wydzielania słów cytowanych i do oznaczania specyficznych użyć wyrazów i wyrażeń, np. ironicznych (zob. http://sjp.pwn.pl/zasady/Cudzyslow;629866.html). Możemy użyć cudzysłowu, jeśli chcemy wyodrębnić jakąś nazwę własną: przezwisko, mniej znany pseudonim, kryptonim organizacji, jednostek wojskowych, a także nazw własnych instytucji lub obiektów (zob. http://sjp.pwn.pl/zasady/446-Cudzyslow-uzyty-do-wyodrebnienia-niektorych-nazw-wlasnych;629878.html ), a także tytuły, zwłaszcza w zapisie odręcznym, gdy nie ma możliwości zastosowania kursywy. Nie musimy Bielskiej Jesieni ujmować w cudzysłów, lecz możemy to zrobić, zwłaszcza gdy nazwa ta występuje na końcu wielowyrazowej nazwy opisowej Biennale Malarstwa. „Wielki słownik ortograficzny PWN” pod red. E. Polańskiego podaje następujące przykłady: Oddziałem „Piast” dowodził „Orzeł”. Polskie Biuro Podróży „Orbis”, Polskie Linie Lotnicze „Lot”. |
Interpunkcja | 2015-11-01 |
Szanowni Państwo, piszę, ponieważ mam problem z rozróżnieniem przydawek równorzędnych oraz nierównorzędnych w zdaniu. Rozumiem teorię: przydawki równorzędne stanowią szereg składników, każda z nich określa rzeczownik, natomiast przydawki nierównorzędne to takie, w których jedna jest określeniem drugiej przydawki określającej rzeczownik. Problem pojawia się w praktyce. Jak mam traktować takie zdania: On miał długie brązowe włosy (czy długie, brązowe włosy). Światło pada na niebieską betonową podłogę (czy niebieską, betonową podłogę). Rozlała się lepka zielona ciecz (czy lepka, zielona ciecz). On jest ubrany w niebieski roboczy kombinezon (czy niebieski, roboczy kombinezon). Jechał starym rozklekotanym samochodem (czy starym, rozklekotanym samochodem). Sprawdzałam w „Słowniku ortograficznym PWN”, ale tam te przykłady wydają się oczywiste. Z góry dziękuję za pomoc. Z wyrazami szacunku Studentka |
|
Pomiędzy przydawkami równorzędnymi moglibyśmy wstawić spójniki łączne i, oraz, a także, używane do łączenia zdań lub innych wyrażeń, które odnoszą się do tych samych przedmiotów lub faktów, np. On miał długie, brązowe włosy (= długie i brązowe). Światło pada na niebieską, betonową podłogę (= niebieską i betonową). Rozlała się lepka, zielona ciecz (= lepka i zielona). On jest ubrany w niebieski, roboczy kombinezon (= niebieski i roboczy). W tego typu zdaniach przecinek zastępuje niejako spójnik. Przydawki nierównorzędne, czyli grupy przydawek, z których pierwsza określa połączenie drugiej przydawki i określanego przez nią rzeczownika, występują nieczęsto, np. Pierwsze powojenne wybory wywołują teraz kontrowersje (pierwsze po wojnie). Współczesne polskie słownictwo zawiera wiele zapożyczeń (polskie słownictwo istniejące współcześnie). W ogrodzie rosną białe pnące róże (białe róże, które się pną; odmiana róż). Widać w tych połączeniach wyraźnie, że jedna z przydawek jest składniowo uzależniona od drugiej, spójników i, oraz, a także wstawić nie sposób bez szkody dla sensu wypowiedzi, można natomiast między przydawkami postawić pytanie (np. pierwsze – jakie? – powojenne), na co zresztą wskazuje ich nazwa – nierównorzędne. Zasada ta jest opublikowana na stronach internetowych Wydawnictwa PWN (zob. http://sjp.pwn.pl/zasady/383-Przecinek-miedzy-polaczonymi-bezspojnikowo-jednorodnymi-czesciami-zdania;629802.html), omawia ja także m.in. Jerzy Podracki w „Nowym słowniku interpunkcyjnym języka polskiego z zasadami przestankowania” (Warszawa 2005, s. 33–34). |
Interpunkcja | 2015-10-27 |
Czy w zdaniu Powołując się na twierdzenie Pitagorasa, mówiące, że suma kwadratów długości przyprostokątnych trójkąta równa jest kwadratowi długości jego przeciwprostokątnej, można to zadanie rozwiązać w trymiga można (należy?) pominąć przecinek przed że? | |
Nie można i nie należy pomijać tego przecinka, ponieważ służy on do oddzielenia zdania nadrzędnego od podrzędnego że suma kwadratów… Zdanie to rozpoznaje się jako podrzędne na podstawie pytania, które można zadać: mówiące – co? – że suma kwadratów… W polszczyźnie obowiązkowo oddziela się przecinkiem zdania składowe w zdaniu złożonym (zob. http://sjp.pwn.pl/zasady/Przecinek-pomiedzy-zdaniami-podrzednymi-i-nadrzednymi-Zasady-ogolne;629772.html). |
Interpunkcja | 2015-10-27 |
Przy użyciu spójnika a w konstrukcji miedzy (czymś) a (czymś) przecinek jest niepotrzebny. Czy istnieją od tej reguły jakiekolwiek wyjątki? Czy poniższe zdania z użyciem przecinka mogą być poprawne? Odstęp miedzy środkiem koła, a krawędzią błotnika: przód 315 mm, tył 315 mm. Różnica wysokości pomiędzy blokiem mieszkalnym, a wieżą telefonii komórkowej wynosi 28 metrów. |
|
Przed spójnikiem a nie stawiamy przecinka, jeśli występuje on – jak w podanych przykładach – w połączeniu z wyrazem między lub pomiędzy, określając położenie lub wspólną cechę dwóch rzeczy, np. Szpara pomiędzy oknem a parapetem. Kolor między żółtym a brązowym (zob. http://sjp.pwn.pl/zasady/376-Przecinek-a-spojniki-i-a-i-oraz-tudziez-lub-albo-badz-czy-ani-ni;629793.html). Wyjątkiem od tej reguły nie można nazwać umieszczenia wewnątrz omawianej konstrukcji wypowiedzenia wtrąconego, np. Szpara pomiędzy oknem, które pomalowałem, a parapetem, który dopiero zamierzałem pomalować. W tym zdaniu przecinki mają wtrącenie wydzielić obustronnie (zob. http://sjp.pwn.pl/zasady/Przecinek-uzywany-pojedynczo-lub-podwojnie;629770.html) i – jak widać – ma tu zastosowanie zasada dotycząca wtrąceń i dopowiedzeń, która nie wyklucza poprzednio wspomnianej. |
Interpunkcja | 2015-10-26 |
Chciałabym wiedzieć, czy w zdaniu: Nie zrobię tego, ani tego powinnam postawić przecinek przed ani, czy też nie. Wiem, że na ogół przed ani nie stawiamy przecinka. Wyjątkiem są sytuację typu: On nie zrobił ani tego, ani tamtego. No i właśnie mam niejasne wrażenie, że w przypadku zdania: Nie zrobię tego, ani tego słowo ani jest jakby ukryte (w domyśle), ale konstrukcja zdania sugeruje jego obecność. Dlatego ja intuicyjnie w takim zdaniu postawiłabym przecinek. Ale nie mam pewności, czy nie byłby to błąd. | |
Pani wątpliwości rozwieją dwie zasady pisowni polskiej. Jedna z nich wskazuje, że nie rozdziela się przecinkiem zdań złożonych współrzędnie połączonych m.in. spójnikami wyłączającymi, takimi jak ani, ni (zob. http://sjp.pwn.pl/zasady/371-Zdania-wspolrzedne-polaczone-spojnikami-lacznymi-rozlacznymi-wylaczajacymi;629785.html), co pokazuje poprawnie zapisany przykład Nie zrobię tego ani tego. Druga zasada mówi natomiast, że jeśli spójnik wyłączający ani został powtórzony na początku dwóch zdań współrzędnych, przecinek należy postawić przed powtórzonym spójnikiem (zob. http://sjp.pwn.pl/zasady/373-Spojnik-laczny-rozlaczny-wylaczajacy-oraz-partykula-czy-powtorzone-na-poczatku-dwoch-zdan-wspolrzednych;629788.html). Jeśli więc w zdaniu z ani miałby się pojawić przecinek, musiałoby mieć ono np. postać Nie zrobię ani tego, ani tego. Idzie o to, że istnienia spójnika ani nie mamy się domyślać, lecz musi on w zdaniu być użyty. |