Słowotwórstwo | 2007-06-29 |
Czy poprawna jest nazwa pudlica czy pudliczka? | |
Polskim przyrostkiem funkcjonującym dla nazw samic jest -ica, por. łosica, wróblica, kanarzyca, żółwica, gorylica, kangurzyca, mulica, królica, bawolica, szympansica, bocianica, kocica, też pudlica – wyraz odnotowany w Słowniku języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego, w suplemencie, także w nowym Uniwersalnym słowniku języka polskiego pod red. S. Dubisza. Słowo pudliczka jest zdrobnieniem od pudlica (łańcuch słowotwórczy: pudel → pudlica → pudliczka). Jest to formacja potencjalna, tych słowniki nie notują, choć są poprawne. Krystyna Kleszczowa |
Składnia | 2007-06-29 |
Która z form jest poprawna – Rada Miasta czy Rada Miejska? Jakie są wytyczne stosowania tych nazw? | |
Rzeczownik rada występujący w znaczeniu ‘zgromadzenie obradujące; zespół ludzi wybranych przez pewną grupę społeczną lub powołanych przez władzę; instytucja doradcza lub decydująca w pewnych sprawach’ tworzy we współczesnej polszczyźnie dwa równorzędne schematy składniowe, które w uproszczeniu można byłoby zapisać jako rada jaka (z przymiotnikiem w związku zgody), np. Polska Rada Ekumeniczna, rada pracownicza, rada pedagogiczna itp., oraz rada czego (z rzeczownikiem w związku rządu w dopełniaczu), np. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, Rada Wydziału itd. Nie ma w polszczyźnie konkretnych wytycznych dotyczących stosowania połączeń Rada Miasta i Rada Miejska. Jak dowodzą przykłady historyczne i literackie, starsze jest połączenie rada miejska. Rady miejskie (albo municypalne) działały w Polsce już od średniowiecza w miastach lokowanych na prawie niemieckim jako organy samorządowe składające się z rajców (dziś radnych) i burmistrza. Od 1990 zostały przywrócone w gminach posiadających status miast. O radzie miejskiej wspomina m.in. B. Prus w XIX-wiecznej Lalce. Połączenie rada miejska wydaje się bardziej naturalne, rada miasta zaś tchnie oficjalnością, językiem urzędowym, jest bowiem trzonem konstrukcji typu Rada Miasta Katowice, w którym nazwa miasta często pozostaje nieodmienna (wiele jest oczywiście przykładów, w których nazwę miasta się odmienia, por. Rada Miasta Opola, Rada Miasta Leżajska). W praktyce językowej spotykamy się także z konstrukcjami z przyimkami typu Rada Miejska w Elblągu lub też z konstrukcjami w składni rządu, jak Rada Miejska Zabrza. W źródłach internetowych o wiele częstsza jest konstrukcja Rada Miejska, ale już nazwa urzędu, takiego jak Urząd Miasta, znacznie przeważa nad połączeniem Urząd Miejski. Wniosek płynący z powyższych wywodów jest następujący: jeśli chcemy używać języka oficjalnego i typowych dla stylu urzędowego konstrukcji składniowych, powiemy Rada Miasta. Jest to wskazówka wyłącznie stylistyczna, ale nie poprawnościowa, ponieważ obie konstrukcje są pod względem językowym poprawne. Nazwa miasta w nazwie Urzędu Miasta może pozostać w mianowniku (Urząd Miasta Zabrze) i nie jest to uważane za błąd. Bardziej zgodna z regułami składniowymi polszczyzny byłaby jednak nazwa z dopełniaczową formą rzeczownika Zabrze, czyli Urząd Miasta Zabrza (por. Urząd Miasta Stołecznego Warszawy). Por. też wypowiedź Rady Języka Polskiego na podobny temat – w Komunikatach Rady Języka Polskiego (nr 1(16)/2005, s. 40). Katarzyna Wyrwas |
Słowotwórstwo | 2007-06-29 |
Reedukacja oznacza ponowną edukację (w domyśle: pierwsza nie powiodła się). Przedrostek re- ma znaczenie ‘jeszcze raz, powtórnie’ w wyrazie reelekcja. Jakie wiec jest powiązanie reedukacji, przedrostka re- i reelekcji? | |
Łaciński przedrostek re- oznacza ponowienie, powtórzenie czynności, wykonywanie czegoś na nowo. Tak ogólnie zakreślony sens mają np.: reaktywacja, reasekuracja, reedycja, reeksport, reanimacja, reemisja, refundacja, reinfekcja, reinkarnacja, reintegracja..., także reedukacja i reelekcja. Rzecz w tym, że przedrostek wnosi znaczenie ogólne, które w połączeniu ze znaczeniem podstawy słowotwórczej tworzy nowe wartości, a te uwarunkowane są różnymi czynnikami, np. znaczeniem podstawy, drogą, jaką przeszła łacińska pożyczka, bo niektóre wyrazy pożyczaliśmy bezpośrednio z języka francuskiego, inne z niemieckiego, ważne też, w jakiej sytuacji użytkownicy języka używają leksemu, czasami tworzą się sensy przenośne. Dowodem na powyższe już jest fakt, że wiele wyrazów na re- ma więcej niż jedno znaczenie, por. rehabilitować 1. książk. ‘uznawać czyjąś wartość, czyjeś zasługi uprzednio zaprzeczone, przywracać komuś lub czemuś szacunek, uznanie’, 2. praw. a) ‘przywracać utracone prawa osobie niewinnie skazanej’, b) ‘powodować zatarcie skazania’, c) ‘uniewinniać skazaną uprzednio osobę wskutek ujawnienia nieprawidłowości w procesie lub w wyniku wznowienia postępowania sądowego’, 3. med. ‘przystosowywać do normalnego życia w społeczeństwie osobę, która doznała przemijającej lub trwałej utraty zdrowia i stała się na stałe lub na pewien czas inwalidą; rewalidować’ czy reanimować 1. med. ‘dokonywać reanimacji; ożywiać’, 2. publ. przen. ‘przywracać aktualność jakiejś idei, wznawiać zarzucone projekty, działania’. Także wyraz reedukacja ‹re- + edukacja› ma różne znaczenia: 1. pedag. a) ‘nauczanie osoby, która z jakichś powodów utraciła pewne posiadane uprzednio umiejętności czy wiadomości; ponowna edukacja’, b) ‘działanie mające na celu przystosowanie młodocianego przestępcy do życia w społeczeństwie po odbyciu kary’, 2. med. ‘ćwiczenia mające na celu przywrócenie sprawności fizycznej chorym i rekonwalescentom oraz przygotowanie ich do wykonywania zawodu’. Dla wyrazu reelekcja słowniki notują znaczenie ‘ponowne obranie kogoś na jakieś stanowisko lub urząd; ponowny wybór’ (Reelekcja prezydenta, senatora). Jak na razie, brak domyślnego ‘pierwsza elekcja była nieudana’, analogicznie do tkwiącego w znaczeniu reedukacja sensu: ‘pierwsza edukacja nie powiodła się’, choć teoretycznie pojawienie się takiego znaczenia jest możliwe, gdyby np. wybór z jakichś powodów był nietrafny. Ale to tylko „teoretycznie”. Język jest tworem nieprzewidywalnym i lingwiści unikają mówienia o jego przyszłym kształcie. Krystyna Kleszczowa |
Wyrazy obce | 2007-06-29 |
W naszej redakcji pojawił się problem: czy można użyć słowa resort w znaczeniu: zespół hotelowy. Chodzi o zdanie: Moje wakacje na Mauritiusie spędzam w luksusowym hotelu Troux de Biches. Resort położony na północno-zachodnim wybrzeżu. Ja uważam, że nie, ale potrzebne mi jest poparcie autorytetów. | |
Napisałam kiedyś artykuł na temat tego rzeczownika zatytułowany Kurort czy resort?, którego kopia znajduje się na stronie internetowej naszej poradni. W artykule owym wskazywałam, że resort jest zbędnym w polszczyźnie zapożyczeniem semantycznym z języka angielskiego. Osobiście odradzam używanie słowa resort w opisanym przez Panią znaczeniu, ale lawiny anglicyzmów, która obecnie nas zasypuje, nie zdołamy zatrzymać... Katarzyna Wyrwas |
Znaczenie | 2007-06-29 |
Pracuję w firmie zajmującej się sprzedażą samochodów. Chciałbym spytać o stosowanie określenia ręczna czy też manualna skrzynia biegów. Zdecydowanie częściej na rynku (wśród innych marek samochodów) spotykam się z określeniem manualna skrzynia biegów, manualna przekładnia. Czy takie określenie jest poprawne? Czy lepsze byłoby zastosowanie ręcznej skrzyni biegów? | |
Przytoczone przymiotniki, ręczny i manualny, znaczą to samo, z tym jednakże, że zdecydowanie częściej używa się przymiotnika ręczny (napęd ręczny, dzwonek ręczny, piła ręczna, hamulec ręczny, ręczny świder górniczy). Przymiotnik manualn (z łac. manualis) w słownikach traktowany jest jako wyraz książkowy, używa się go raczej w połączeniu z rzeczownikami abstrakcyjnymi: czynności manualne, umiejętności, zdolności manualne, sprawność manualna. Czy w takim razie wyrażenie manualna skrzynia biegów jest niepoprawne? Nie, choć dla przeciętnego użytkownika polszczyzny połączenie brzmi pretensjonalnie; lepsze jest: ręczna skrzynia biegów. Ale język nieustannie zmienia się. Skoro w branży samochodowej często używane jest wyrażenie manualna skrzynia biegów, może dojść do rozszerzania łączliwości przymiotnika manualny. Krystyna Kleszczowa |
Nazwy własne (pisownia i odmiana) | 2007-06-29 |
Mam problem. Uczennica nazywa się Joanna Sondeja, czy nazwisko to powinno być odmienione np. dyplom dla Joanny Sondei, czy też dyplom dla Joanny Sondeja. Ja nazwisko to odmieniłam, ale dziewczynka powiedziała, że jest to błędna forma. | |
Nie zawsze nosiciel nazwiska ma rację co do właściwej odmiany owej nazwy własnej. Wielu użytkowników polszczyzny twierdzi wręcz, że ich nazwiska są (z różnych wyimaginowanych zazwyczaj powodów) nieodmienne! Przekonanie to jest błędne i nie ma oparcia w prawidłach rządzących naszym językiem. Nie ma wprawdzie specjalnej ustawy, która regulowałaby odmienność nazwisk, ale faktem niezaprzecalnym jest to, że nazwiska, jak inne wyrazy istniejące w języku fleksyjnym, takim jak nasz, po prostu się odmieniają – jest to rzecz najzupełniej naturalna, zgodna z duchem języka. Obszerne, wielostronicowe hasło na ten temat zawiera m.in. Nowy słownik poprawnej polszczyzny pod red. A. Markowskiego (s. 1686-1698). Jeżeli tylko dane nazwisko można przyporządkować do któregokolwiek polskiego typu deklinacyjnego, to należy je odmieniać. W naszym skomplikowanym języku nie odmienia się tylko naprawdę nielicznych nazwisk, i to wcale nie ze względu na ich pochodzenie, lecz z powodu ich językowego (fonetycznego) ukształtowania. Wśród nazwisk nieodmiennych Jan Grzenia w Słowniku nazw własnych (s. 67) wymienia następujące: 1) zakończone w wymowie na [ła], np. Benoît, Dubois, Pasqua; 2) zakończonych w wymowie na samogłoskę u, np. Ceauşescu, Kimbangu, Nehru, Pompidou, a także z końcowym -x w zapisie: Giraudoux, Levittoux; 3) zakończonych w wymowie na akcentowaną samogłoskę " target=_blank> (ortograficzne -o, -au, -eau z niewymawianymi -s, -x, np. Hugo, Desnos, Despiau, Cocteaux, Cousteau, Rousseau (zob. także Nowy słownik poprawnej polszczyzny, s. 1694). Oprócz wymienionych typów nazwisk reszta jest obowiązkowo odmienna. Jeśli chodzi o nazwisko Sondeja, to nazwiska tego typu, czyli zakończone na samogłoskę -a mają wzorzec odmiany identyczny jak wyrazy pospolite (zob. Jan Grzenia, Słownik nazw własnych, rozdział VIII ), a zatem nazwisko Sondeja odmienia się jak rzeczowniki rodzaju żeńskiego typu nadzieja, zawieja, żmija (por. także nazwy miejscowe typu Zawoja, Złotoryja). Kolejne formy przypadków wyglądałyby następująco: lp. M. Joanna (Jan) Sondeja, D. Joanny (Jana) Sondei, C. Joannie (Janowi) Sondei, B. Joannę (Jana) Sondeję, N. (z) Joanną (Janem) Sondeją, Ms. (o) Joannie (Janie) Sondei; lm. M. (państwo) Sondejowie, D. (państwa) Sondejów, C. (państwu) Sondejom, B. (państwa) Sondejów, N. (z państwem) Sondejami, Ms. (o państwu) Sondejach. W dopełniaczu, celowniku i miejscowniku liczby pojedynczej zwracają uwagę formy z tematem pozbawionym spółgłoski -j-, które kontynuują przyjęty od lat zwyczaj, ujęty nawet w ortograficzną regułę (np. w Wielkim słowniku ortograficznym języka polskiego pod red. E. Polańskiego). Zwyczaj ów nie pozostaje jednak w zgodzie z wymową tych form, piszemy wprawdzie nadziei, Zawoi, szyi, wymawiamy jednak [nadzieji], [zawoji], [szyji]. Pisownia powyższa nie oddaje także podziału na temat i końcówkę fleksyjną, temat powinien by się bowiem regularnie kończyć na -j-: nadziej-, Zawoj-, szyj-. Niektórzy językoznawcy i miłośnicy polszczyzny (jak Jan Miodek, Zygmunt Saloni czy Maciej Malinowski) postulują zatem wprowadzenie zmiany zasad ortograficznych, te jednak nieprędko pewnie wejdą w życie. Wzorcowo (zgodnie z obowiązującymi regułami należałoby więc napisać tak, jak Pani proponuje: dyplom dla Joanny Sondei. Dodać jednak należy, że najsłynniejszy nosiciel podobnego nazwiska - Kreja, śp. prof. Bogusław Kreja, wybitny polski językoznawca, świadomie nie stosował się do przepisów i w przypadkach zależnych pisał ostentacyjnie Kreji. Także sala koncertowa w Filharmonii Śląskiej w Katowicach nosi imię Karola Stryji. Ostatecznie więc można byłoby uczynić kolejny wyłom w tej nieżyciowej regule i odmienić nazwisko Sondeja z głoską j w dopełniaczu, pisząc: dyplom dla Joanny Sondeji. Zmiany w języku dokonują się powoli, a wpływ na nie mogą mieć także użytkownicy języka, którzy preferują używanie określonych form. Katarzyna Wyrwas |
Nazwy własne (pisownia i odmiana) | 2007-06-29 |
Dlaczego jest przymiotnik sądecki? | |
Do XVIII w. miasto nosiło nazwę Sądecz, z czasem nastąpiło jej skrócenie do znanej obecnie postaci Sącz. Przymiotnik utrwalił pamięć o dawnej formie nazwy. Jan Grzenia |
Składnia | 2007-06-29 |
Autor pracy z zakresu ekonomii umieścił w niej następujące zdania: Wzrost znaczenia sektora przetwórstwo przemysłowe niewątpliwie przyczyni się do wzrostu gospodarczego tego regionu. W okresie prognozowanym zdecydowanie maleje znaczenie sektora rolnictwo, łowiectwo, leśnictwo i rybactwo. Zastanawiam się czy poprawna wersja nie powinna w obu przypadkach brzmieć sektora + dopełniacz, np. sektora przetwórstwa przemysłowego, czy może słusznie autor nie odmienia nazw poszczególnych sektorów? Czy dopuszczalne jest mieszanie tych form w jednym tekście, czy należałoby je ujednolicić? | |
Oczywiście ma Pani rację:sektor + czego, sektora + czego itp. Mianownik byłby uzasadniony po dwukropku, ale fraza musiałaby brzmieć: maleje znaczenie sektorów (takich, jak): rolnictwo, leśnictwo itd.. Ewa Jędrzejko |
Znaczenie | 2007-06-29 |
Czy można dziecko spuścić w dół, czy wystarczy powiedzieć spuściłam dziecko? Przecież wiadomo, że spuszcza się coś w dół. | |
Zwroty typu cofać się do tylu, spuścić w dół uważane są za tautologie, czyli wypowiedzi, w których wyrazy określające nie wzbogacają wyrazu określanego; uznaje się tego typu wypowiedzi za niepoprawne. Informacje takie można znaleźć w słownikach języka polskiego, w słownikach poprawnej polszczyzny - np. w haśle odpowiedniego czasownika. Jolanta Tambor |
Ortografia | 2007-06-29 |
Nigdzie nie mogę znaleźć wytłumaczenia lub reguły do wyrazu seksbomba, który ja zawsze pisałam sex-bomba. Dlaczego pisze się to bez myślnika, a np. quasi-epitety z myślnikiem? | |
Słowo seksbomba notuje Wielki słownik ortograficzny PWN. W wyrazie tym należałoby człon seks- traktować jak obce przedrostki w złożeniach jednostronnie motywowanych (typu: ekstra-, aero-, archi-, euro-), które pisze się łącznie. Quasi-epitety pisze się z łącznikiem, bo człon quasi- ma obcą pisownię. Gdyby ten wyraz zapisać jako kwaziepitety, wtedy zapisalibyśmy go łącznie (por. we wspomnianym wyżej słowniku). Jolanta Tambor |
Etymologia | 2007-06-29 |
Skąd wzięło się określenie siarczysty? | |
Przymiotnik siarczysty pochodzi od zaświadczonego w czternastowiecznej polszczyźnie rzeczownika siara oznaczającego: 1. ‘siarkę’; 2. ‘mleko wydzielające się z gruczołów mlecznych w pierwszych dniach po porodzie’. Od XV stulecia – w formie siarka – omawiane słowo niosło sens ‘pierwiastek chemiczny, S’. Wyrazy siara / siarka mają charakter ogólnosłowiański, a ich prasłowiańska postać *sěra też miała dwa wyżej wskazane znaczenia. Dziś trudno orzec, które z tych znaczeń można by uznać za pierwotne. Wątpliwości budzą też dalsze dociekania etymologiczne (por. W. Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków 2005). Słowo siarczysty o znaczeniu ‘taki, jak siarka; mocny, energiczny’ wskazuje na intensywność zjawisk czy żwawość osób nazwanych określanym rzeczownikiem, np.: siarczysty młodzian, siarczysty marsz, mazur, oberek (‘pełen temperamentu, raźny, żwawy, dziarski, krewki; będący wyrazem, objawem takiego charakteru, usposobienia’); siarczysty mróz, siarczysta gorzałka, wymierzyć komuś siarczysty policzek, przestarzałe siarczyste pioruny - rodzaj przekleństwa: ‘niech cię zabiją pioruny’ (‘mocny, silny, tęgi, zamaszysty’). Joanna Przyklenk |
Ortografia | 2007-06-29 |
Piszę artykuł poświęcony przygotowanemu przez Teatr Narodowy spektaklowi pt. Merlin. Jego tematyka związana jest z siedmioma grzechami głównymi, które są na scenie odegrane, ale nie występują jako fizyczni bohaterowie. Jednak są słowem-kluczem do zrozumienia sensu przedstawienia. Czy należy pisać Siedem Grzechów Głównych czy siedem grzechów głównych? Wielką czy małą literą? | |
Jest to sprawa decyzji autora tekstu. Wielką literą możemy zapisywać nazwy uosobionych pojęć abstrakcyjnych, jak np.: Tego narodu Los już chyba tylko w rękach Boga. Był czas, że rządzący za swoje czyny odpowiadali przed Bogiem i Historią. Kiedyś po latach, Historia przyzna nam rację (Stanisław Barańczak). Z treści Pani pytania, choć niezbyt jasno, wynika taka właśnie możliwość interpretowania. Wyraźniej uosobienie może się odnosić do poszczególnych grzechów: Pycha, Lenistwo... Aldona Skudrzyk |
Etymologia | 2007-06-29 |
Jakie jest pochodzenie wyrazu skaut? | |
Polski skaut wywodzi się od angielskiego słowa scout, którego rzeczownikowe użycie poświadczone zostało w 1555 roku. Jego źródłosłowem jest z kolei starofrancuski czasownik escouter oznaczający ‘słuchać; chodzić na zwiady, badać’. Natomiast za rodowód romańskiego wyrazu można uznać łacińskie auscultare – ‘słuchać, przysłuchiwać się’. Jako nazwa członka skautingu pojawia się ów leksem w języku angielskim dopiero w 1908 roku, kiedy to gen. Robert S. S. Baden-Powell (1857-1941) założył w Wielkiej Brytanii organizację Boy Scouts (dosłownie ‘młodzi zwiadowcy’). Joanna Przyklenk |
Składnia | 2007-06-29 |
Jeżeli odbieramy telefon, którą formę należy użyć słucham panią czy słucham pani? Jakiś czas temu oglądałam interkatywny program telewizyjny. Gdy zadzwoniła kobieta, prowadzący powiedział słucham panią, ta natomiast zwróciła mu uwagę i jako poprawną podała formę słucham pani. Prowadzący obiecał to przemyśleć, mnie to również zaciekawiło i też myślę. Mam jednak coraz więcej wątpliwości. Osobiście skłaniałabym się ku formie użytej przez prowadzącego. | |
Czasownik słuchać w polszczyźnie z zasadzie wymaga użycia rzeczownika w dopełniaczu (ktoś, coś słucha kogoś, czegoś), np.: Publiczność w skupieniu słuchała koncertu (nie: koncert). Chory słucha mszy (nie: mszę) przez radio. Zebrani słuchali mówcy (nie: mówcę). Konstrukcja z biernikiem w Nowym słowniku poprawnej polszczyzny PWN dopuszczalna jest tylko w określeniach środowiskowych, takich jak np. medyczne określenie słuchać chorego w znaczeniu ‘badać przez osłuchiwanie‘. Konstrukcja z biernikiem jest także używana w interesującym Panią potocznym zwrocie słucham panią w rozmowach telefonicznych i nie jest uznawana za niepoprawną. Katarzyna Wyrwas |
Ortografia | 2007-06-29 |
Czy można używać zamiast słowa plastik nazwy plastyk, czy jest to błąd? | |
Można pisać albo plastik, albo plastyk (zob. Wielki słownik ortograficzny PWN). Ewelina Pałka |
Ortografia | 2007-06-29 |
Czy powinno mówić się spieszyć czy śpieszyć, która forma jest lepsza? | |
Przed połączeniem literowym pi piszemy s, więc zasadniczo powinno być spieszyć się, ale w tym przypadku dopuszczalna jest oboczność śpieszyć się (zob. Wielki słownik ortograficzny języka polskiego PWN. Ewelina Pałka |
Składnia | 2007-06-29 |
Bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy powinno się mówić Spytaj pani, czy przyniosła książkę czy Spytaj panią czy przyniosła książkę. | |
Według Nowego słownika poprawnej polszczyzny PWN pod red. A. Markowskiego możemy zarówno spytać panią, matkę, kobietę, jak i spytać pani, matki, kobiety. Forma spytać kogoś, coś (a więc spytać + biernik) jest jednak częściej stosowana, co nie znaczy, że konstrukcja spytać kogoś, czegoś (spytać + dopełniacz) jest błędna. Rzadziej wiec usłyszymy Spytaj pani, czy przyniosła książeczkę. Maria Czempka |
Ortografia | 2007-06-29 |
Piszę pracę o Starostwie Powiatowym w Tczewie. Czy używając w tekście samego słowa starostwo powinnam je pisać małą czy wielką literą? | |
Wielką literą piszemy nazwy indywidualne urzędów, władz, instytucji itp., na przykład właśnie Starostwo Powiatowe w Tczewie. Wielką literą można (ale nie trzeba) zapisać skrócone nazwy instytucji i ich działów, których nazwa została wcześniej wymieniona, np.: Tczewskie Starostwo ma siedzibę na ulicy Kwiatowej albo: Tczewskie starostwo ma siedzibę na Kwiatowej. Małą literą zapiszemy starostwo użyte jako nazwa pospolita, np. Dokumenty można odbierać w starostwie. Ewelina Pałka |
Ortografia | 2007-06-29 |
Jak pisać – Stowarzyszenie Polska Młodych, stowarzyszenie Polska Młodych czy stowarzyszenie „Polska Młodych”? Stowarzyszenie jest tu wprawdzie wyrazem pospolitym, ale właśnie pierwsza wersja pisowni wydaje mi się najlepsza. | |
Wyraz pospolity może wchodzić w skład nazwy, stąd proponowany zapis: Stowarzyszenie Polska Młodych należy uznać za poprawny. Aldona Skudrzyk |
Etymologia | 2007-06-29 |
Jaka jest etymologia wyrazu strój? | |
Nieco większe zmiany semantyczne dokonały się w przypadku leksemu strój. Prasłowiański *strojь można zdefiniować jako ‘stan uporządkowania, coś ułożonego, uporządkowanego, przygotowanego do użycia’ - por. W. Boryś Słownik etymologiczny języka polskiego. W takiej postaci wyraz ten zawierałby w sobie praindoeuropejski rdzeń (s)ter- obecny również w łacińskich formach sturō, struere, a niosący znaczenie ‘rozpościerać, układać warstwami, dopasowywać’. W polszczyźnie XVI w. strój funkcjonował jako synonim ‘przyrządu’, instrumentu’, ‘narzędzia’. Katarzyna Mazur |